* Cách nhận biết người bị
ngộ độc thức ăn
Người bị ngộ độc thức ăn thường biểu hiện rối loạn tiêu hóa sau khi ăn từ một
giờ trở đi. Nôn ói vài lần hoặc rất dữ dội, liên tục; đau bụng quặn từng cơn
sau đó có thể đi tiêu chảy. Tùy theo tác nhân gây ngộ độc mà triệu chứng nôn ói
nổi bật hay tiêu chảy nhiều hơn.
Đa số thường bị nôn ói rất nhiều do tác dụng của độc tố. Nếu không được chăm
sóc thích hợp, nôn ói nhiều thường dẫn đến những biến chứng nặng như hít sặc,
hạ đường huyết, rối loạn nước và điện giải đặc biệt ở trẻ em nhỏ. Sốt, tiêu
đàm, tiêu máu là dấu hiệu nhiễm trùng gây tổn thương ruột. Một số ít người bị
ngộ độc thức ăn có biểu hiện nhiễm trùng toàn thân gây nhiễm trùng huyết, viêm
màng não.
*
Cách chăm sóc tại nhà
Chăm sóc đúng tại nhà khi học sinh nôn ói làm giảm tình trạng ói ọc và ngăn
ngừa biến chứng. Nếu các em đang nằm, cho các em nghiêng đầu qua một bên để
tránh hít sặc. Lưu ý bồi hoàn nước và các chất điện giải bị mất do nôn ói. Có
thể dùng nước trà gạo rang cho các em trong trường hợp này. Những thay đổi
trong chế độ ăn sẽ làm dịu triệu chứng và thúc đẩy sự hồi phục của các em.
Cần cho uống nước ORS, ăn thức ăn lỏng như nước cháo. Bắt đầu cho ăn từng
muỗng, không nên dùng nước ngọt. Nếu các em vẫn nôn ói trong quá trình này, tạm
ngưng ăn 1 giờ sau đó cho ăn lại với lượng thức ăn ít hơn. Sau 4 giờ mà các em
không nôn ói thì nên cho ăn nhiều hơn bằng cách tăng gấp đôi lượng thức ăn.
Thức ăn tiếp theo thường nhẹ, dễ tiêu như cháo, cơm, bánh mì, súp nghiền và cho
các em ăn lại bình thường trong vòng 24 giờ.
Người bị ngộ độc thức ăn cần được theo dõi thường xuyên nhiệt độ, số lần, tính
chất dịch ói, phân và nước tiểu. Lưu ý đưa các em đến cơ sở y tế khi có những
dấu hiệu nặng như: nôn nhiều, chất nôn có máu hoặc ngả màu xanh, không thể uống
được, mệt nhiều, sốt cao, phân có máu, khát nhiều, đau bụng nhiều, bụng sình,
nhức đầu hoặc bệnh kéo dài trên 2 ngày.
Do đó để bảo đảm sức khỏe cho bản thân, gia đình và cộng đồng chúng
ta cần tuân thủ 10 nguyên tắc vàng về vệ sinh an toàn thực phẩm sau:
1. Chọn thực phẩm an toàn: Chọn thực phẩm tươi; rau, quả ăn
sống phải được ngâm và rửa kỹ bằng nước sạch. Quả nên rửa sạch gọt vỏ trước khi
ăn.
2. Nấu chín kỹ thức ăn: Nấu chín kỹ hoàn toàn thức ăn, là
bảo đảm nhiệt độ bên trong khối thực phẩm phải đạt tới trên 70°C.
3. Ăn ngay sau khi nấu: Hãy ăn ngay sau khi vừa nấu xong,
vì để lâu thức ăn càng dễ bị nhiễm vi khuẩn có hại cho
sức khỏe.
4. Bảo quản cẩn thận các thức ăn đã nấu chín: Muốn giữ thức ăn quá 5 tiếng đồng
hồ, cần phải giữ nóng liên tục trên 60°C hoặc lạnh dưới 10°C. Thức ăn cho trẻ
nhỏ không nên dùng lại.
5. Nấu lại thức ăn thật kỹ: Các thức ăn chín dùng lại sau 5
tiếng, phải được đun kỹ lại.
6. Tránh nhiễm khuẩn chéo giữa thức ăn chín và sống: Thức ăn đã được nấu chín có thể bị nhiễm
mầm bệnh do tiếp xúc trực tiếp với thức ăn sống hoặc gián tiếp với các bề mặt
bẩn.
7. Rửa tay sạch trước khi chế biến thức ăn và trước khi ăn: Nếu tay
có vết thương hãy băng kỹ và kín vết thương trước khi chế
biến thức ăn.
8. Giữ sạch các bề mặt chế biến thức ăn: Do thức ăn dễ bị nhiễm khuẩn, bất
kỳ bề mặt nào dùng để chế biến thức ăn cũng phải được giữ sạch. Khăn lau bát
đĩa cần phải được luộc nước sôi và thay thường xuyên trước khi sử dụng lại.
9. Che đậy thực phẩm để tránh côn trùng và các động vật
khác: Che
đậy giữ thực phẩm trong hộp kín, chạn, tủ kính, lồng bàn...Đó là cách bảo vệ
tốt nhất. Khăn đã dùng che đậy thức ăn chín phải được giặt sạch lại.
10. Sử dụng nguồn nước sạch an toàn: Nước sạch là nước không màu, mùi,
vị lạ và không chứa mầm bệnh. Hãy đun sôi trước khi uống. Đặc biệt cẩn thận với
nguồn nước dùng nấu thức ăn cho trẻ nhỏ.
Và đặc biệt đối với các em Học sinh tuyệt đối không uống nước lã, nước đá mất
vệ sinh; không ăn các loại thực phẩm không có nhãn mác, không rõ nguồn gốc xuất
xứ, không ăn quà vặt ngoài cổng trường: ô mai, các loại kẹo xanh đỏ phẩm màu
loè loẹt, … Và thực hiện rửa tay bằng xà phòng vào các thời điểm như: trước khi
ăn, sau khi đi vệ sinh; sau khi chơi hoặc cầm nắm vào đồ vật nơi công cộng (tay
vịn cầu thang, tay nắm cửa); sau khi ho, hắt hơi.
Trên đây là cách nhận biết và cách phòng chống
ngộ độc thức ăn cho học sinh trong dịp tết, nhà trường kính mong CB, GV, NV và
các bậc phụ huynh luôn quan tâm chăm sóc và thực hiện tốt chế độ ăn an toàn,
hợp lý cho họ sinh trong dịp tết Nguyên Đán 2024 sắp đến./.
Tân Thủy, ngày 26
tháng 01 năm 2024